ZORBALIĞA UĞRAYAN ÇOCUĞUNUZA NASIL YARDIMCI OLABİLİRSİNİZ?
- Çocuğunuzu Dinleyin
Duyacağınız şeyler her ne kadar canınızı acıtsa da olabildiğince nötr şekilde dinlemeye çalışın. Destekleyici olmanız fakat tepkisiz kalmanız önemli; çünkü sizin üzüntünüz, öfkelenmeniz onu paylaşmaktan alıkoyabilir.
Sorabileceğiniz en iyi soru “Nasıl destek olabilirim?” olacaktır.
- Çocuğunuzu Suçlamayın
Yapılan zorbalıkla ilgili çocuğunuzu suçlamayın ya da “buna senin … hareketin sebep olmuş olabilir” gibi bir yorum yapmaktan kaçının. Zorbalığın geçerli ve haklı bir sebebi olamaz. Mantıklı bir kılıf bulmayın.
Onu suçlamak kendini kaygılı hissettirir ve gelecekte bu tip olayları sizinle paylaşma isteğini azaltır.
Çocuğunuzun sizin her zaman onun yanında olacağınızı ve kendisini destekleyeceğinizi bilmesi gerekir. Her ne için zorbalığa uğruyor olursa olsun sorun çocuğunuzda değil. Bunu sizin de kendisinin de anlaması çok önemli.
- Zorbadan ya da Ailesinden İntikam Almaya Çalışmayın
Siz her ne kadar duruma el koyup çözüme kavuşturmak ve olaya son vermek isteseniz de kontrollü davranın. Bu durumda çocuğunuza problem çözme konusunda örnek olma şansınız var. Bu şansı iyi kullanmaya çalışın. “O sana vuruyorsa sen de ona vur” demek ya da “Ailesiyle konuşurum, ona gereken cezayı verirler” demek iyi sonuç vermez.
- Çocuğunuzun Tepkisi Konusunda Ona Rehberlik Edin
Kendisine zorbalık yapıldığında çocuğunuzun nasıl davranması gerekir, onu öğretmeye çalışın. Zorbalar genelde kendini ifade etmeyen, hakkını savunmayan, kendilerinden farklı gördükleri, güç uygulayabilecekleri, zorbalığa içerleyecek hassas çocukları hedef alırlar. Bu yüzden çocukları kendilerini ifade etmeleri konusunda cesaretlendirmek, istemedikleri bir hareket karşısında haklarını savunmayı öğretmek önemli.
Kim olursa olsun kendilerine yapılan yanlış bir hareketi istemediklerini söyleyebilmeliler. “Senin bana bunu yapmaya hakkın yok” “Bunu istemiyorum” “Buna izin vermiyorum” gibi cümleler kurabilmeleri gerekir. Bunun için de en başta yakın aile üyelerinin çocukların sınırlarına saygı duymaları gerekir.
Kendilerini güvensiz hissettiklerinde kime gidebileceklerini söylemekte fayda var. Olay okulda gerçekleşiyorsa bu konudan haberdar olan bir öğretmen ya da yönetici olabilir. Ortamdan kendini uzaklaştırması ve güvende hissedeceği kişinin yanına giderek bu konu hakkında konuşması en iyisi olacaktır. Zorbaya onun dilinde tepki vermemek de en iyisi.
- Kurumdaki Öğretmen ya da Yöneticiyle İşbirliği İçinde Olun
Zorbalığı önlemek ve bu konuyu ciddiye almak okulların önemli bir sorumluluğu. Bu yüzden mutlaka okuldan bir öğretmen, yönetici ya da rehberlik danışmanı ile irtibatta olun. Çocuğun güveneceği bir kişinin olduğunu bilmesi önemli. Böylece çocuk kendini çok çaresiz ve yalnız hissetmez.
Çocuğun zorbalık olaylarını konuşabilmesi ve hissettiklerini dile getirmek konusunda iletişimi açık tutması önemli.
- Çocuğunuza Zorbalığı Tanımlamasını Öğretin
Özellikle küçük yaşlardaki çocukların “zorbalığı” tanıması ve kabul edilemeyecek bir davranış olduğunu bilmesi gerekir. Anaokulu döneminde zorbalık tekme atmak, vurmak, itmek, korkutmak, dışlamak, isim takmak gibi şeyler olabilir. Bu davranışlardan biri çocuğunuza yapılıyorsa sizin rehberlik ederek öğrettiğiniz şekilde davranacağını bilmesi önemli.
Yapılan davranışları tanımlamak kendini daha güçlü hissetmesini sağlar.
- Çocuğunuzu İyi Yaptığı Konuda Destekleyin
Her çocuğun iyi yaptığı bir şey vardır. İyi yaptığı şeyleri dile getirerek ve onu destekleyerek özgüvenini toparlayın. Kendi hakkında iyi hissetmesi ve mağdur psikolojisinden çıkması için ona iyi gelecektir. Sürekli olarak zorbalığa maruz kalmak çok kolay etkisinden çıkılacak bir şey değildir. Çocuğunuzun bilmesi gereken şey başkalarının ona nasıl davranacağını kontrol edemese de kendi vereceği tepkileri kontrol edebileceği olmalı. Kendini çaresiz hissetmek yerine kontrol edebileceği ufak adımlar bulmak ve bunları teker teker zaman içinde hayata geçirmek gücünü toplamasına yardımcı olur.
Zorbalığın üstesinden gelmek çok hızlı bir süreç değil ve herkesin birlikte çalışmasını gerektirir. Siz, çocuğunuz, okuldaki öğretmenler, rehberlik öğretmeni, yöneticiler, zorba ve ailesi takım halinde iletişim içinde kalarak birlikte çalışınca aşılabilir.
Daha önce yapmış olduğum anketlerde %52 oranında çocuğum zorbalığa uğruyor ve %54 oranında ona nasıl yardımcı olabileceğimi bilmiyorum sonuçları çıkmıştı. Ne dersiniz? Bu yazı nasıl bir farkındalık sağladı?
Siz çocukken sistematik zorbalığa maruz kaldınız mı?
Nasıl başa çıktınız?
Bu durum ebeveynliğinize sizce nasıl yansıyor?
Paylaşırsanız çok sevinirim. İçten sevgilerimle…