Yetişkin halinizle

• Ebeveynleriniz size hala çocuk gibi davranıyor.
  • Çocuk gibi seviyor
  • Sınırlarınızı ihlal ediyor
  • Aile yaşantınıza müdahale ediyor
  • Fazla korumacı davranıyor
• İstediklerini yapmanız için duygu sömürüsü yapıyor, size kendinizi suçlu hissettiriyor.
  • Para vererek
  • Para vermeyerek
  • Sizi manipüle ediyor
• Ebeveynlerinizle bir araya geldikten sonra yoğun fiziksel ağrılar veya duygusal çökkünlük hissediyorsunuz.
  • Bir araya gelmek size iyi hissettirmiyor.
• Ebeveynlerinizin beklentilerini hiçbir zaman karşılayamayacağınızı hissediyorsunuz.
  • Asla onların istediği mükemmel / hayırlı / başarılı / becerikli / duyarlı çocuk olamadınız.
• Ebeveynlerinizin kendi hayatı var ve siz o hayatın hiçbir yerinde yoksunuz.
  • Sizi aramıyor, sormuyor.
  • Görmek istemiyor.
  • Duygularınızı yok sayıyor.
  • Artık bir yetişkin olduğunuz için anne babalık görevinin bittiğini düşünüyor.

Şiddet deyince genelde fiziksel şiddeti düşünüyoruz; ancak duygusal şiddet de fiziksel şiddet kadar yaralayıcı çocuklar için. Bir ömür boyu benliklerini zedeleyen sonuçları var. Geçen yazıda sözcüklere yansımasını ele almıştık. Şimdi de davranışlarımıza ve ebeveynlik tarzımıza yansımasını konuşacağız.

1. Çocuğu kendi malı ve uzantısı olarak görürler. – Toksik anne babalar çocuklarını fazla sahiplenerek kendi malı gibi üzerinde hak iddia ederler. Kendi yaşam tarzlarını, kendi doğrularını, kendi inançlarını  mutlak doğru olarak kabul edip çocuğa da bunu empoze etmeye çalışırlar. “Benim çocuğum böyle dans etmez”, “Benim çocuğum zayıf not almaz”, “Benim çocuğum beni üzmez” gibi kendi yakıştırdıkları davranış kalıplarını ve mükemmeliyetçi beklentilerini çocuğun üzerine yüklerler. Böyle ailelerin çocukları hiçbir zaman kendi özgün benliklerini bulamaz, kendilerini gerçekleştirecek alan bulamazlar. Bazen de kendi hayallerini, isteklerini ve ideal yaşam hedeflerini çocukların üzerinden gerçekleştirmeye çalışırlar. Örneğin kendi Anadolu Lisesi kazanamamıştır, çocuğuna kazanması için baskı yapar. Tenis öğrenmek hep içinde kalmıştır, çocuk istemese de mutlaka onu tenis kursuna yazdırır ve devam etmesi için baskı yapar. Bu anne babaların söylediği cümle “Ne var? Kötü bir şey mi istiyorum? Çocuğum için en iyisini istiyorum”dur.. Tabii ki Anadolu Lisesi kazanmak ya da tenis öğrenmek kötü şeyler değil ama buradaki sıkıntı çocuğa kendi yetenekleri ve istekleri doğrultusunda alan açmayıp kendi isteklerini empoze etmektir. Çocuklardan da sıklıkla “ben sen değilim” savunmasını duyarız. Kendi tercihlerini yaşamak istese de çocuk çoğu zaman anne babasını üzmemek, hayal kırıklığına uğratmamak adına boyun eğer. Bazen de gizlice kendi istediklerini yapmaya çalışır; çünkü paylaşırsa asla kabul görmeyeceğini bilir. Ama o zaman da suçluluk duygusu içini kemirir. İç huzuruyla kendi seçimlerinin sonuçlarını yaşayamaz.

Çocuklarımıza nasıl konuştuğumuz, nasıl davrandığımız onların ruh sağlığı açısından çok belirleyici. “Ben çocuğuma hiç el kaldırmadım” diyen bir ebeveyn yeterince iyi bir ebeveyn midir? Ruhsal olarak sağlıklı bir çocuk büyütüyor diyebilir miyiz? Bunun cevabını bilemeyiz.

Şiddet deyince genelde fiziksel şiddeti düşünüyoruz; ancak duygusal şiddet de fiziksel şiddet kadar yaralayıcı çocuklar için. Bir ömür boyu benliklerini zedeleyen sonuçları var. Belki de çocuğunuza bilmeden duygusal şiddet uyguladınız ya da uygulamaya devam ediyorsunuz. Belki de çocukken size bunlar yapıldı ve söylendi ve siz de anne babaların böyle davranmasını “normal” değerlendiriyorsunuz… Belki de içinizdeki yaranın hala kanadığını fark etmediniz…

Peki, neler söyler toksik ebeveynler, gelin birlikte bakalım: